Maak je eigen ijssurfer!

Winter

Dossier:
Maak je eigen ijssurfer

Het is pas echt winter als water verandert in ijs. De harde kern vaart ook gewoon door tussen de ijsschotsen, maar er komt een moment dat zelfs dat niet meer mogelijk is. Gedaan met de pret, spullen achter het schot, wachten tot het voorjaar? Welnee, er is altijd nog de ijssurfer! Tijdens de strenge vorstperiode van voorgaande jaren haalde menig veteraan zijn oude surfschaats-plank uit de kruipruimte, overal in het land sierden de zeiltjes het ijs en er werd zelfs voor het eerst sinds 1997 weer een NK gehouden. Of het deze winter weer zover komt is natuurlijk afwachten, maar het kan geen kwaad er een windvrij dagje voor op te offeren. IJssurfen is namelijk heel erg cool en een beetje doe-het-zelver heeft er zo een gebouwd. Speciaal voor Motion onthult Remco Bakker, derde op het laatste NK, de originele schetsen (red. zijn helaas verwijderd) van zijn ijssurfer.

Plan van aanpak

1. Zaag het multiplex in de vorm.
Je kunt het board vervolgens schilderen of lakken, zodat hij goed bestand is tegen sneeuw, ijs en water. Hoe breder de ijssurfer, hoe stabieler de rit.

2. Maak de ijzers
Hoet belangrijkste bij een ijssurfer zijn de ijzers. Deze moeten goed geslepen zijn voor de juiste grip op het ijs. Met een bandschuurmachine en een bankschroef, kun je het slijpen prima zelf doen. De hoek waaronder de ijzers geslepen zijn is erg belangrijk. In dit geval kiezen we ervoor de ijzers twee kanten onder een hoek van 45 graden te slijpen. Hierdoor werkt deze ijssurfer ook nog goed als het ijs wat zachter is. Het uitsnijden van het slijpen van de ijzers kun je het beste overlaten aan een vakman, vraag meteen of hij een gat in de ijzers boort: in het midden (lengterichting) op ongeveer 2 centimeter van de bovenkant. Dit gat heb je straks nodig om de ijzers ‘zwevend’ te bevestigen tussen de beide hoekprofielen.

Remco: ‘Ikzelf gebruik roestvrij staal voor mijn ijzers, dat is iets zachter, maar dan roest het tenminste niet. Als je het echt goed wilt doen kun je het beste carbon staal nemen, keihard zwart staal, dan blijven je ijzers heel scherp en die hoef je later niet meer bij te slijpen.’

Tip: voor de echte cracks is er nog onderscheid tussen de hoek waaronder de ijzers geslepen worden. Op het moment dat het heel hard gevroren heeft en het ijs keihard is, kun je scherpere ijzers onder je board zetten, die nog minder weerstand geven en dus nog harder gaan.

3. Maak de hoekprofielen
Omdat het belangrijk is dat de ijzers kunnen scharnieren, heeft Remco ze tussen twee hoekprofielen ingesloten. Zorg ervoor dat de profielen nauw aansluiten en niet uit elkaar kunnen. Je kunt de hoekprofielen hiervoor vast laten lassen op de drie plaatjes. In het midden van elk hoekijzer komt een gat om de ijzers te kunnen bevestigen. Als je de hoekprofielen teveel werk vindt, kun je ook vast ijzers onder je board maken. Zorg er dan wel voor dat ze over de lengterichting rond geslepen zijn, zoals ijshockeyschaatsen, anders ga je bij het minste of geringste hobbeltje onderuit.

Remco: ‘Om oneffenheden van het ijs op te kunnen vangen, heb ik mijn ijzers niet vastgemaakt op het board, maar laat ik ze horizontaal scharnieren tussen twee L-vormige profielen. Ik heb mijn profielen met een plaatje aan elkaar vast laten lassen, met een tussenruimte van ongeveer 9mm, zodat er net een klein beetje ruimte zit tussen het ijzer en het profiel. Net als voor de ijzers geldt ook voor de profielen dat het het makkelijkst is om ze door een vakman te laten uitsnijden.’

4. Schroef de profielen op het board
Als je deze drie elementen klaar hebt, kun je ze gaan samenvoegen.
Schroef de profielen op de onderkant van het board en monteer de ijzers met de bouten en schroeven. Op de tekening is goed te zien hoe de profielen zijn vastgeschroefd. Met de afstand tot de achterkant van het board kun je experimenteren, Remco heeft de profielen op ongeveer vijf centimeter van de rand staan.

Lees ook het artikel; IJssurfer bouwen.

5. Bevestig de mastvoet
De plaatsing van de mastvoet hangt af van de positie van je voorste ijzer. Over het algemeen kun je stellen dat hoe verder je mastvoet achter je ijzer staat, hoe gevoeliger de ijssurfer stuurt. Omdat bij dit board de mastvoet precies boven het ijzer moet staat, is de mastvoet met schroeven door het plastic bevestigd.

6. Bevestig de voetbanden
Om het af te maken zet je vier voetbanden op je board. Het beste is om eerst op de ijssurfer te gaan varen en uit te vinden hoe deze reageert. De voetband-positie verschilt per persoon: de ene staat liever achterop, de ander wat liever naar voren. Teken af waar je de voetbanden zou willen zetten en schroef ze op je board. Bedenk dat je met schoenen zal varen, pas hierop de breedte aan.Remco: ‘Op de tekening is te zien dat mijn voorste ijzer een vrij scherpe punt heeft. Levensgevaarlijk natuurlijk, de praktijkversie heeft een afgeronde punt, dat is een stuk veiliger.’

Tips voor op het ijs

Doe het veilig
Open deur misschien, maar denk erom: ijs is glad! Dit betekent dat je met een ijssurfer niet zomaar even kan remmen. Met snelheden van rond de 70 kilometer per uur is dit natuurlijk niet ongevaarlijk. Zet daarom altijd een helm op. Scheuren in het ijs zijn – zeker op volle snelheid – haast niet te zien, en ijs is dan misschien slechts bevroren water, als je op je plaats gaat voelt het gewoon als beton. Ga niet op kleine plasjes surfen en probeer zoveel mogelijk uit de buurt van schaatsers te blijven.

Wacht met de trapeze
In het begin is het beter om nog niet met trapeze te surfen. Als je dan onderuit gaat zit je tenminste niet vast aan je zeil.

Experimenteer met de mastvoet-positie
Wil je verder experimenteren dan is het variëren in breedte en de afstand tussen het voorste ijzer en de mastvoet een goed begin. Hoe meer je je ijzer naar voren hebt staan ten opzichte van je mastvoet en dus je zeil, hoe gemakkelijker en gevoeliger de ijssurfer stuurt. Maar let op: dit betekent ook minder stabiliteit op het rechte eind.